Eski Almanya Başbakanı Angela Merkel, Ukrayna savaşı ve Rusya Devlet Lideri Vladimir Putin ile geçmişteki bağları hakkında birinci defa detaylı açıklamalarda bulundu.
Almanya’nın başşehri Berlin’in dünyaca ünlü sanat merkezlerinden Berliner Ensemble Tiyatrosu’nda, seyircilerin önünde gazeteci/yazar Alexander Osang’ın sorularını yanıtlayan eski şansölye Merkel, Rusya’nın Ukrayna’ya saldırmasını “büyük bir trajedi” olarak gördüğünü söz ederek, kendine “Bu savaş önlenebilir miydi?” sorusunu sorduğunu lisana getirdi.
16 yıllık başbakanlığı devrinde Moskova ile daima diyalogtan yana olan ve iki ülke ortasındaki ekonomik bağların gelişmesine katkı sağlayan Merkel’in bu tavrı günümüzde kendi partisi Hristiyan Demokrat Birlik’te (CDU) sorgulanıyor. Hakikaten partinin yeni genel lideri, Merkel’in parti içi karşısı Friedrich Merz de, Almanya’nın son 20 yıldaki dış ve güvenlik siyasetlerini sert sözlerle eleştiriyor.
Diplomatik teşebbüslerin başarısızlıkla sonuçlanmasının onların yanlış olduğu manasına gelmediğini belirten Merkel, Rusya ile ilgili izlediği siyasetin gerçek olduğunu savunarak, “Bu yüzden özür dilemeyeceğim” diye konuştu.
Merkel Berliner Ensemble Alxander Osang ile birlikteFotoğraf: Fabian Sommer/dpa/picture alliance
“Ticaret yoluyla değişim” tezinin savunucularından olmadığını lisana getiren Merkel, “Putin’in ticaret aracılığıyla dönüştürüleceğine inanmıyordum” telaffuzunda bulundu.
8 Aralık 2021’de Başbakanlık vazifesini Toplumsal Demokrat Partili (SPD) Olaf Scholz’a devreden Merkel, Putin’in demokrasiyi reddetmesine rağmen Rusya’nın her vakit Avrupa’nın komşusu olarak kalacağını ve büsbütün göz gerisi edilemeyeceğinin de bir gerçek olduğunu kelamlarına ekledi.
Siyasi bir yakınlaşmanın mümkün olmadığı durumlarda en azından “bazı ticari bağların mantıklı olacağını” belirten 67 yaşındaki Merkel, “Rusya ile savaş halinde olmadığımız minimum müşterekler (Modus Vivendi) bulmak yerine, tüm farklılıklara karşın bir biçimde bir ortada yaşamanın Almanya’nın çıkarlarına uyacağını” söyledi.
Rusya’yı daha evvel de iki defa kınamıştı
Merkel, Rusya’nın Ukrayna’ya saldırdığı gün Moskova’yı sert sözlerle kınamış, saldırıyı “derin bir kopuş” olarak tanımlamış ve geçen hafta Alman Sendikalar Birliği’nin (DGB) etkinliğinde saldırıyı “barbarca” olarak nitelendirmişti. Merkel burada yaptığı konuşmada ayrıyeten, Rusya’nın tüm memleketler arası hukuk kurallarını objektif bir biçimde ihlal ederek kusur yaptığını savunmuştu.
Gelişmelerin önlenip önlenemeyeceğine ait soruya cevap veren Merkel, “Soğuk savaşları sona erdirmenin hiçbir vakit mümkün olmadığı açık” dedi.
Angela Merkel ve Vladimir PutinFotoğraf: Sergei Guneyev/SPUTNIK/AFP/Getty Images
Putin’in 2007 yılında Soçi’de kendine, “Sovyetler Birliği’nin dağılmasının 20. yüzyılın en berbat olayı olduğunu” söylediğini tabir eden Merkel, bu nedenle ona hiçbir vakit tam olarak güvenmediğini anlattı. Angela Merkel buna rağmen, “Rusya’nın Batı tarafından daima aşağılandığı” görüşünü ise hiçbir vakit paylaşmadığını vurguladı.
Gazeteci Osang, Ukrayna Büyükelçisi Andriy Melnik’in yönelttiği bir soruyu da okudu. Melnik sorusunda, Rus saldırısını, yatıştırma siyasetiyle Merkel’in mümkün kıldığını tez ederken, Merkel bunu reddetti. Rusya’nın 2014 yılında Kırım’ı ilhak etmesinden sonra imzalanan Minsk Barış Mutabakatını hatırlatan Merkel, kelam konusu mutabakat sayesinde Putin’in Ukrayna’ya büyük çaplı ziyan vermesinin önlendiğini kaydetti. Eski Almanya Başbakanı ortadan geçen yedi yılda Ukrayna’nın geliştiğini ve artık direnebilecek güce ulaştığını da vurguladı.
Merkel ayrıyeten emeklililk günlerini gezerek ve okuyarak geçirdiğini belirterek, bunzan sonra direkt siyasete müdahele etmeyeceğini vurguladı.
AFP,dpa / TY,ET
