Terör soruşturması kapsamında 4 Kasım 2016 tarihinde eş vakitli bir operasyonla ortalarında HDP’nin eski eş Escort Işıkkent genel liderleri Selahattin Demirtaş ve Figen Yüksekdağ’ın da olduğu 12 HDP’li milletvekili gözaltına alındı Demirtaş ve Yüksekdağ’ın yanı sıra HDP’li vekiller İdris Baluken Nursel Aydoğan Leyla Birlik Gülser Yıldırım Selma Işıkkent escort Irmak Abdullah Zeydan ve Ferhat Encu tutuklanarak cezaevine gönderildi Dokuz vekilin tutuklandığı bu tarih Türkiye siyasetinin dönüm noktalarından biri oldu
Kürt sıkıntısı üzerine çalışmalarıyla tanınan Prof Dr Mesut Yeğen 7 Işıkkent escort Bayan Haziran 2015 seçimlerinde HDP’nin başarısı ve birebir vakitte tahlil sürecinin çökmesi ile başlayan süreçte gerçekleşen dokuz vekilin tutuklanması ile Kürt siyasi hareketinin bastırılmasının hedeflendiği görüşünde 4 Kasım 2016 tarihinin Kürt siyasi seçkininin tasfiye edilmesine ve cezalandırılmasına yönelik bir hareketin başlangıç anı olarak düşünülmesi gerektiğini söz eden Yeğen eş liderlerin tutuklanmasının ise sembolik kıymeti olduğunu söylüyor
Kürt hareketinin daha evvel de misal süreçlerden geçtiğini lisana getiren Yeğen 2016 yılında yaşananların farkını ise 2016 da Kürt siyasi seçkininin neredeyse öne çıkan tüm ögeleri cezalandırıldı Cezalandırma sivil toplum ve yurttaşlara yönelik genişleyerek ilerledi ve genelleşti Yalnızca vekil seviyesinde bir cezalandırma olmadı Mahallî seviyede de siyasi temsilin ortadan kaldırılmasıyla neticelenen bir sürecin başlangıcı oldu diye anlatıyor
Kürt siyasetçi Leyla Zana’nın 1991 yılında TBMM’de Kürtçe yemin etmesinin akabinde Kürt vekillerin dokunulmazlıkları 1994 yılında kaldırılmıştı Zana’nın yanı sıra Kürt vekiller Ahmet Türk Hatip Dicle Selim Sadak ve Orhan Doğan tutuklanarak cezaevine gönderilmişti
Meral Danış Beştaş
AKP 7 Haziran’ın rövanşını almak istedi
HDP Küme Başkanvekili Meral Danış Beştaş da 4 Kasım 2016’ya giden sürecin 7 Haziran 2015 seçimlerinde başladığı kanaatinde Danış Beştaş 7 Haziran seçimlerinde AKP büyük bir hezimet yaşayınca bunun rövanşını almak istedi ve HDP’yi demokratik siyasetin dışına itmek adeta yasaklı hale getirmek için her türlü hukuk dışı usule başvurdu diyor
AKP 7 Haziran 2015’te yapılan genel seçimlerinde Meclis’teki çoğunluğunu kaybederek tek başına iktidar olabilmesi için muhtaçlığı olan 276 sandalye sayısına ulaşamadı HDP ise tıpkı seçimlerde barajı aşarak yüzde 13 2’lik oy oranıyla 80 milletvekili çıkardı ve Meclis’te üçüncü büyük parti pozisyonuna erişti
Selahattin Demirtaş’ın seçim öncesi 2015 yılının Mart ayında partisinin küme toplantısında Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’a yönelik Seni lider yaptırmayacağız kelamları ise ülke gündemine oturmuştu Danış Beştaş başkanlık sisteminin Demirtaş dahil 11 HDP’li milletvekilinin cezaevinde olduğu devir hayata geçtiğini hatırlatarak 4 Kasım tıpkı vakitte bütün Türkiye halkları açısından karanlık bir geleceğin fitiliydi eleştirisini lisana getiriyor
4 Kasım 2016’dan bu yana yapılanların hukuk dışı olduğunu savunarak Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi AİHM kararına dikkat çeken Danış Beştaş AİHM Büyük Dairesi’nin tutuklamaların siyasi hedefle yapıldığını ve Türkiye’yi 18’inci unsurdan mahkûm ettiğini bütün dünyaya ilan ettiğini söylüyor
Demirtaş belgesi denetleme sürecinde
AİHM Büyük Dairesi Selahattin Demirtaş ile ilgili kararında Avrupa İnsan Hakları Mukavelesi’nin 18’inci hususuna atıfta bulunarak Türkiye’nin HDP’li Demirtaş’ı tutuklama münasebetlerinin hukuki değil siyasi olduğuna hükmetmişti Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan ise 20 Kasım 2018 tarihli kararın akabinde yaptığı açıklamada AİHM’in kararları bizi bağlamaz demişti
Ancak Türkiye AİHM’nin Demirtaş’la ilgili kararını uygulamadığı gerekçesiyle Osman Kavala evrakında olduğu üzere Avrupa Kurulu Bakanlar Komitesi’nin denetleme sürecine girdii Bakanlar Komitesi Demirtaş ve Kavala’nın evraklarını 30 Kasım 2 Aralık tarihleri ortasında Strasbourg’da büyükelçiler seviyesinde düzenlenecek toplantıda bir kere daha ele alacak O tarihe kadar evrakta gelişme olmaması halinde Demirtaş kararıyla ilgili Ankara’yı uyaran bir orta kararın kabul edilmesi bekleniyor
Mesut Yeğen
Kürt temsiliyetine yönelik müdahale başarısız oldu
Prof Dr Mesut Yeğen’e nazaran 4 Kasım 2016’yı izleyen süreçte HDP çizgisinin ana akım olmasının önüne geçmek isteyen devlet bunu başardı Lakin Kürt hareketinin temsiline yönelik müdahalenin gayesine ulaşmadığını savunuyor
Kürtler ve Kürt sorunu hala HDP tarafından temsil ediliyor Burada zayıflama sağlanabilmiş değil Yurttaşlar da HDP’yi desteklemekten vazgeçmiş değil vazgeçecek üzere de görünmüyor Hasebiyle buradan baktığımızda devlet açısından açık bir başarısızlık kelam konusu diyen Yeğen 2016’daki tutuklamalarla başlayan sürecin tamamlanmadığını HDP’ye yönelik kapatma davasına işaret ediyor Yeğen kelamlarını Cezalandırılanlar içeride lakin onlara yenileri ekleniyor Fezlekeler düzenlenmeye devam ediliyor Mevcut vekiller üzerinde yeni bir dalga estirilebilir diye sürdürüyor
HDP’nin güçlenerek yoluna devam ettiğini lisana getiren Meral Danış Beştaş da HDP’ye yönelik kapatma davasını örnek göstererek Kürt hareketine yönelik müdahalelerin sürdüğünü ekliyor Beştaş Tutuklamaların beşinci yılda bütün arkadaşlarımızın özgürlüğünü talep ediyoruz diyor
Anayasa Mahkemesi’nde AYM açılan kapatma davası kapsamında ise HDP’ye savunma için verilen ek mühlet 8 Kasım’da sona erecek HDP’nin bu tarihte savunmasını AYM’ye sunması bekleniyor
Burcu Karakaş
Deutsche Welle Türkçe
