Avrupa Birliği (AB) ülkelerinin, uzun süren müzakereler sonrası altı Batı Balkan ülkesi; Arnavutluk, Bosna-Hersek, Kosova, Karadağ, Kuzey Makedonya ve Sırbistan ile başlatılan tam üyelik sürecine bağlı kalınması konusunda uzlaştığı bildirildi. Alman haber ajansı dpa’nın edindiği bilgilere nazaran, çarşamba günü Slovenya’da yapılacak AB-Batı Balkan tepesinde AB’nin kelam konusu altı ülkeyi kapsayan genişleme sürecinin gerisinde olduğu yazılı olarak da teyit edilecek.
Ancak tıpkı vakitte, yeni üyelerin entegrasyonunun “Birlik’in ilerlemesi” kuralına bağlı olacağının da vurgulanması bekleniyor. Diplomatik çevrelerden alınan bilgilere nazaran, bilhassa Fransa hükümeti bu kuralı getirerek yeni üyelerin Birlik’e alınmasını bloke etme seçeneğini elinde tutmak istiyor.
AB Kurulu, 2018’de altı Balkan ülkesine üyelik perspektifi veren strateji planını açıklamıştı. Lakin kelam konusu ülkelere bugüne kadar somut formda tam üyelik perspektifi sunulmadı. Diplomatik çevrelerden alınan bilgilere nazaran, yarınki doruğa mesken sahipliği yapacak Slovenya AB ülkelerinden yalnızca altı Balkan ülkesini de kapsayan genişleme sürecinin gerisinde durmasını değil, tıpkı vakitte bu ülkelerin 2030’a kadar Birlik’e tam üye olmasının da kararlaştırılmasını istedi. Lakin Fransa ve Hollanda üzere ülkelerin kelam konusu ülkelerin bu tarihe kadar AB üyeliği için gereken ıslahatları hayata geçiremeyeceği gerekçesiyle bu teklife karşı çıktığı belirtiliyor. Öte yandan Fransa hükümeti, AB’nin kendi içindeki meselelerden ötürü Birlik’in “genişlemeye müsait durumda olmadığını” savunuyor.
2018 yılındaki dorukta AB’nin Batı Balkan strateji evrakı karara bağlanmıştı.
Rusya, Çin ve Türkiye endişesi
Almanya üzere ülkeler ise kelam konusu ülkelerin üyelik umutlarını kırmanın büyük riskleri beraberinde getireceğini savunuyor. Bilhassa altı Batı Balkan ülkesinin Rusya, Çin ve Türkiye üzere ülkelerin tesiri altına girebileceği kaygıları lisana getiriliyor. Almanya Dışişleri Bakanı Heiko Maas, tepe öncesi Kuzey Makedonyalı mevkidaşı Bujar Osmani ile görüşmesi sonrası yaptığı açıklamada, tepenin “AB’ye tam üyeliğin Batı Balkan ülkeleri için ulaşılabilir bir amaç olduğu iletisini göndermesi gerektiğini” söyledi.
Avusturya Dışişleri Bakanı Alexander Schallenberg ise Die Welt gazetesine yaptığı açıklamada, Avrupalıların uzun mühlet tereddütte kalması durumunda Çin, Rusya ve Türkiye üzere güçlerin Balkanlardaki nüfuzunu artırabileceği ihtarında bulundu. Schallenberg, “AB’ye tam üyelik konusunda kelam konusu olan, genç demokrasileri destekleme ve Avrupalı hayat şeklini esaslı bir formda yerleştirme siyasi hedefidir” dedi.
Zirve öncesi yemek: ABD ile ilgiler ele alınacak
Öte yandan çarşamba günü yapılacak Batı Balkan doruğu öncesinde AB üyesi ülkelerin temsilcileri Salı akşamı akşam yemeğinde bir ortaya gelecek. Yemekte dış siyasetteki son gelişmelerin yanı sıra ABD ve Çin ile bağlantıların ele alınması bekleniyor. AB Kurulu Lideri Charles Michel’in Afganistan’daki gelişmelerin, Avustralya, İngiltere ve ABD’nin Hint-Pasifik bölgesinde ilan ettiği askeri ittifak AUKUS’un ve AB’nin memleketler arası arenadaki rolünün irdelenmesini istediği bildiriliyor.
AUKUS mutabakatı AB içerisinde ABD’nin AB’den habersiz hareket etmesi nedeniyle hayal kırıklığı uyandırmış, birebir vakitte ABD’ye Afganistan’dan asker çekilmesi süreci sırasında Avrupalı partnerlerinin menfaatlerini dikkate almadığı tenkitleri yöneltilmişti.
dpa,AFP/BÖ,BK
© Deutsche Welle Türkçe
